КОМБИНИРОВАННАЯ АНТИОКСИДАНТНАЯ ТЕРАПИЯ В РЕАБИЛИТАЦИИ ПАЦИЕНТОВ С ДАЛЕКОЗАШЕДШЕЙ СТАДИЕЙ ПРОЛИФЕРАТИВНОЙ ДИАБЕТИЧЕСКОЙ РЕТИНОПАТИИ ПОСЛЕ ВИТРЕОРЕТИНАЛЬНОЙ ХИРУРГИИ
Açar sözlər:
proliferativ diabetik retinopatiya, vitreoretinal cərrahiyyə, antioksidant aktivlikXülasə
Məqsəd – Kombinəolunmuş antioksidant terapiyanın (EGb 761 və Fokus vitamin-mineral kompleksi) ağır mərhələli proliferativ diabetik retinopatiyalı xəstələrdə vitreoretinal əməliyyatdan sonrakı bərpa dövründə səmərəliliyinin tətbiqi.
Material və metodlar
Ağır mərhələli proliferativ diabetik retinopatiyası olan 62±20 yaşında 115 pasiyentdə (124 gözdə) vitreoretinal cerrahiyyədən sonrakı bərpa dövründə tədqiqat aparılmışdır. Xəstələr 4 qrupa bölünmüşdür. Bütün qrupun nümayəndələrinə standart müalicə (steroid və antibiotikoterapiya) aparılmışdır. I qrup (32 pasient, 36 göz) əməliyyatdan sonrakı dövrdə Egb 761 və Fokus; II qrup (28 pasient, 30 göz) Egb 761 (Tanakan); III qrup (29 pasient, 30 göz) vitamin-mineral kompleksi və IV qrup (26 pasient, 28 göz) yalnız standart terapiya tətbiq edilmişdir. Tanakan 40 mq gündə 3 dəfə, Fokus 1 tab. gündə 1 dəfə 3 ay müddətində təyin olunmuşdur. Əsas müayinələrlə yanaşı qanda və göz yaşında antioksidant aktivlik (AOA), superoksiddismutaza (SOD) və malondialdehidinin qatılığı (MDA) müəyyən edilmişdir. Müayinələr əməliyyatdan əvvəl, 10-14-cü gün və 3 aydan sonra təkrar olunmuşdur.
Nəticə
Əməliyyatların gedişində ağırlaşmalar qeydə alınmamışdır. Müəyyən olmuşdur ki, I qrupda kliniki-funksional göstəricilər: korreksiya ilə maksimal görmə itiliyi 0,21-ə (p<0,5) qədər yüksəlmiş, görmə sahəsinin summar həcmi 36,9%-ə (p<0,5) qədər genişlənmiş, makulyar sahədə tor qişanın qalınlığı orta hesabla 54% (p<0,5) azalmışdır. I qrupda qanda AOA 1,2 dəfə, SOD 1,6 (p<0,5) dəfə, göz yaşında müvafq olaraq 2,2 və 1,8 (p<0,5) dəfə artmış, MDA 1,4 dəfə (p<0,5) azalmışdır.
Yekun
Kombinəolunmuş antioksidant terapiyanın (EGb 761 və Fokus vitamin-mineral kompleksi) ağır mərhələli proliferativ diabetik retinopatiyalı xəstələrdə vitreoretinal əməliyyatdan sonrakı bərpa dövründə tətbiqi olduqca vacibdir.